Sześć lat przed rokiem obchodów Europejskiej Stolicy Kultury, instytucja odpowiedzialna za proces wyłonienia ESK - w Polsce jest to Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego - publikuje zaproszenie do składania wniosków aplikacyjnych przez zainteresowane miasta.
Europejskie Stolice Kultury są wyznaczane na cztery lata przed właściwym rokiem obchodów. Czas ten muszą wykorzystać na przygotowanie się do pełnienia swojej zaszczytnej i ważnej dla całej Unii Europejskiej roli. Po zakończeniu naboru, zgłoszone kandydatury oceniane są przez powołany przez Komisję Europejską zespół niezależnych ekspertów.
Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego w styczniu 2023 roku ogłosiło nabór wniosków aplikacyjnych dla polskich miast, ubiegających się o tytuł Europejskiej Stolicy Kultury na rok 2029. Miasto, które zostaje Europejską Stolicą Kultury, przez rok realizuje specjalny program kulturalny, realizuje też własne inwestycje, które mają przyczynić się do jego rewitalizacji i wspomóc długoterminowy rozwój nie tylko artystyczny, ale także społeczny czy gospodarczy.
Tytuł Europejskiej Stolicy Kultury jest przyznawany sekwencyjnie: dwóm lub trzem miastom z krajów UE, EOG/EFTA oraz krajom kandydującym (lub potencjalnym kandydatom). Dotychczas dwa polskie miasta: Kraków (w 2000 r.) i Wrocław (w 2016 r.) zostały wyróżnione tym tytułem. W tym roku Europejskimi Stolicami Kultury są aż trzy miasta: Veszprém na Węgrzech, Eleusis w Grecji i Timișoara w Rumunii.
